List Pasterski Metropolity Warmińskiego na Wielki Post 2015

LIST PASTERSKI
na Wielki Post 2015 r.

Nawracajcie się i wierzcie w Ewangelię

1. Czas się wypełnił i bliskie jest królestwo Boże (Mk 1, 15)

W wysłuchanym urywku Ewangelii św. Marka znajdują się słowa Pana Jezusa: Czas się wypełnił i bliskie jest królestwo Boże. Nawracajcie się i wierzcie w Ewangelię (Mk 1, 15). Głównym motywem tej wypowiedzi jest królestwo Boże. Co ono oznacza? W prefacji na Uroczystość Chrystusa Króla znajdujemy wyjaśnienie tego pojęcia: Królestwo Boże to królestwo prawdy i życia, królestwo świętości i łaski, królestwo sprawiedliwości, miłości i pokoju. Inaczej mówiąc, Pan Jezus mówi o bliskim królestwie, czyli o panowaniu prawdy, życia, świętości i łaski oraz sprawiedliwości, miłości i pokoju. Królestwo Boże wychodzi naprzeciw pragnieniom wszystkich ludzi. Wprawdzie również ruchy społeczne oraz partie polityczne żądają prawdy, życia, sprawiedliwości i pokoju. Wielu jednak walczy o te dobra mając na myśli siebie lub swoich zwolenników, kosztem innych. Są natomiast tacy, którzy z racji ideologicznych zawężają krąg dóbr należnych człowiekowi.

2. Wielki Post pomaga w odnalezieniu godności człowieka

Ewangelia mówi, że Duch wyprowadził Jezusa na pustynię (Mk 1, 12). Przez pustynię rozumiemy teren nieurodzajny, często piaszczysty, niemal pozbawiony wody, trudny do przeżycia. Tymczasem Ewangelista Marek podaje, że Jezus czterdzieści dni przebył na pustyni, kuszony przez szatana. Żył tam wśród zwierząt, aniołowie zaś usługiwali Mu (Mk 1,13). A więc, nawet na pustyni człowiek nie jest sam. W tej samotności próbuje go zwieść szatan, ale człowiek nie jest pozbawiony pomocy. Pan Jezus ukazuje, że odrzucanie zła i tworzenie dobra jest prawem i obowiązkiem każdego człowieka. Natomiast pójście za szatanem, czyli drogą zła, sprzeciwia się ludzkiej godności. Wielki Post jest bardzo ważnym okresem roku kościelnego. To święty czas wyjścia na pustynię, aby na wzór Pana Jezusa stoczyć zwycięską walkę z szatanem, źródłem wszelkiego zła. Rezygnujemy w tym czasie z zabaw, niepotrzebnych spotkań, wyłączamy, choćby na pewien czas domowe środki masowego przekazu, aby mieć czas dla siebie. Niech Wielki Post będzie czasem modlitwy oraz czasem postu, a także miłosierdzia. Jak uczą Ojcowie Kościoła: Istnieją trzy rzeczy, bracia, na których stoi wiara, wspiera się pobożność i trwa cnota. Są to: modlitwa, post i uczynki miłosierdzia (św. Piotr Chryzolog). Odnówmy zwyczaj codziennej modlitwy, także modlitwy rodzinnej. Przestrzegajmy wstrzemięźliwości w piątki, które to dni są pamiątką krzyżowej śmierci naszego Pana Jezusa Chrystusa. Umiejmy dzielić się środkami materialnymi z potrzebującymi, a jeżeli to jest niemożliwe, okazujmy dobroć i życzliwość.

3. Znajomość zasad wiary - warunkiem nawrócenia

Kościół w Polsce prowadzi w tym roku pracę duszpasterską, której hasłem jest wezwanie Pana Jezusa: Nawracajcie się i wierzcie w Ewangelię (Mk 1, 15b). „Nawrócenie” oznacza przyznanie się do błędu. Z kolei, aby uznać swój błąd, należy najpierw poznać prawdę. W tym wypadku chodzi o prawdę o samym sobie w stosunku do Pana Boga i jego prawa. Gdy się zna swe obowiązki wobec Pana Boga oraz wobec Kościoła, a także wobec siebie samego, wtedy dopiero można ocenić swoje postępowanie. Dlatego tak mocny nacisk kładziemy na poznanie zasad naszej wiary, na czytanie Pisma Świętego, na nauczanie religii dzieci i młodzieży. Św. Paweł stwierdza: Albowiem każdy, kto wezwie imienia Pańskiego, będzie zbawiony (Rz 10, 13). Ale natychmiast z wielką troską dodaje: Jakże więc mieli wzywać Tego, w którego nie uwierzyli? Jakże mieli uwierzyć w Tego, którego nie słyszeli? Jakże mieli usłyszeć, gdy im nikt nie głosił? (Rz 10, 14). Dołóżmy wszelkich starań, aby wykorzystać wszystkie możliwości i samemu poznać jak najlepiej zasady własnej wiary. Pamiętajmy także, że jako uczniowie Chrystusa jesteśmy posłani przez Niego do głoszenia Ewangelii. Apostoł Narodów wyznaje: Nie jest dla mnie powodem do chluby to, że głoszę Ewangelię. Świadom jestem ciążącego na mnie obowiązku. Biada mi, gdybym nie głosił Ewangelii! (1 Kor 9, 16). Głoszenie Ewangelii jest świadectwem miłości bliźniego. Oprócz jakby urzędowego miejsca głoszenia Ewangelii, którym jest parafia, bardzo ważnymi i pierwszymi apostołami Dobrej Nowiny są rodzice w stosunku do swych dzieci, a także nauczyciele. Dużo dobrego w tym względzie mogą uczynić środki masowego przekazu oraz środowisko, w którym żyjemy. Słusznie więc św. Paweł stwierdza za prorokiem Izajaszem: (...) Jak piękne stopy tych, którzy zwiastują dobrą nowinę! (Rz 10, 15b; por: Iz 52, 1).

Pierwszym sakramentem, w którym Pan Bóg odpuszcza wszystkie grzechy, jest chrzest. Chrzest święty oczyszcza z grzechów, nie zmienia jednak natury człowieka, która jest skłonna do grzechu. Dlatego Pan Jezus ustanowił sakrament pokuty, który umożliwia jakby drugie nawrócenie. Katechizm Kościoła Katolickiego przypomina naukę Soboru Watykańskiego II: Ci zaś, którzy przystępują do sakramentu pokuty, otrzymują od miłosierdzia Bożego przebaczenie zniewagi wyrządzonej Bogu i równocześnie dostępują pojednania z Kościołem, któremu grzesząc, zadali ranę, a który przyczynia się do ich nawrócenia miłością, przykładem i modlitwami (KKK 1422). Sakrament „drugiego nawrócenia” nosi różne nazwy: sakrament pokuty, sakrament spowiedzi, sakrament przebaczenia, sakrament pojednania, czy wreszcie sakrament nawrócenia. Można przyjąć, że wszystkie te nazwy sprowadzają się do określenia: sakrament nawrócenia. Według nauki Katechizmu Kościoła Katolickiego sakrament nawrócenia urzeczywistnia w sposób sakramentalny wezwanie Jezusa do nawrócenia, mianowicie radę powrotu do Ojca, od którego człowiek oddalił się przez grzech (KKK 1423). Okres Wielkiego Postu, poprzez rekolekcje, nabożeństwa oraz praktyki pokutne pomaga wiernym wejść na drogę nawrócenia do Boga. Znakiem zewnętrznym tego nawrócenia jest spowiedź wraz ze swoimi warunkami, którymi są: rachunek sumienia, żal za grzechy, postanowienie poprawy, wyznanie grzechów oraz zadośćuczynienie. Dziękujemy Panu Bogu za to, że w naszym przeżywaniu Wielkiego Postu jest wciąż żywa tradycja przygotowania się do nawrócenia potwierdzonego przez sakrament pokuty. Jesteśmy także wdzięczni kapłanom rekolekcjonistom oraz spowiednikom za posługę słowa i pojednania. Niemniej, należy dołożyć starań, aby odnowić w sobie świadomość, że jesteśmy grzeszni. Św. Jan Apostoł pisze: Jeśli mówimy, że nie mamy grzechu, to samych siebie oszukujemy i nie ma w nas prawdy (1 J 1, 8). Dlatego sam Pan Jezus nauczył nas modlić się o przebaczenie własnych grzechów jak i o wybaczanie sobie nawzajem naszych win (por. KKK 1425). Nawrócenie jest możliwe przez uznanie prawdy o sobie samym oraz w oparciu o wiarę w Boże miłosierdzie. Zwracam się z prośbą do katechetów i katechetek, aby pomagali dzieciom i młodzieży w dobrym przygotowaniu się do spowiedzi świętej. Księża proboszczowie dopilnują, aby także starszym pomagać w należytym przeżywaniu sakramentu pokuty stosownie do ich wieku i potrzeb. Przy konfesjonałach powinny być umieszczone różnego rodzaju materiały, jak: książeczki, przykłady rachunku sumienia, modlitwy przed i po spowiedzi świętej. Przed spowiedzią rekolekcyjną należy przeprowadzić nabożeństwo pokutne z rachunkiem sumienia właściwym dla wieku i stanu wiernych. Praktyka duszpasterska pokazuje, że nie wszyscy wierni mogą skorzystać z posługi rekolekcyjnej, a zwłaszcza ze spowiedzi św. w zaplanowanych w parafii dniach. Wielu, krótko przed świętami powraca na kilka dni do kraju i także chce się do Zmartwychwstania Pańskiego przygotować. Bardzo proszę, aby umożliwić wszystkim wiernym skorzystanie ze spowiedzi świętej. Godne zalecenia jest organizowanie w Wielkim Tygodniu, zwłaszcza w Wielki Piątek, tzw. Nocy konfesjonałów, czyli dyżur kapłana w konfesjonale dotąd, dopóki jego posługa będzie potrzebna. Już dzisiaj, w I Niedzielę Wielkiego Postu, składam wszystkim najlepsze życzenia owocnego przeżycia tego czasu nawrócenia. Jeszcze raz podejmijmy wielki wysiłek rozliczenia się przed Bogiem ze swoją przeszłością. Wszystko w tym celu, aby Święta Zmartwychwstania Pańskiego przeżywać w pełni radości i wdzięczności Panu Bogu.

Abp Wojciech Ziemba METROPOLITA WARMIŃSKI
I Niedziela Wielkiego Postu, Olsztyn, 22 lutego 2015 r.