Zatrzymajmy wodę! Powstaje Program przeciwdziałania niedoborowi wody

Nasz kraj ma jedne z najmniejszych zasobów wody w Unii Europejskiej. Wielkość odnawialnych zasobów wody słodkiej na mieszkańca wynosi ok. 1100 m3 (wg GUS z 2019 r.), przy czym średnia europejska to 2,5 razy więcej. Przyczyną tego stanu są przede wszystkim uwarunkowania geograficzne, ale także fakt, że zatrzymujemy za mało wody opadowej, która zbyt szybko spływa do Morza Bałtyckiego. Obecnie retencjonujemy zaledwie 6,5% wody przepływającej przez Polskę. Tymczasem, według ekspertów to, co najmniej o połowę za mało. Nakładają się na ten obraz coraz częstsze susze. Na przestrzeni lat 2010–2019, susze występowały w Polsce dwukrotnie częściej niż w ubiegłych dekadach. Skutki tych zjawisk dotknęły zarówno gospodarkę, jak i przyrodę. Aktualne dostępne wyniki scenariuszy klimatycznych wskazują, że w Polsce nastąpi intensyfikacja tych ekstremalnych zjawisk. Zmianę tego niekorzystnego bilansu mają spowodować planowane działania, podejmowane w ostatnich latach przez Ministerstwo Infrastruktury oraz Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie. Szczególne znaczenie ma projekt PPNW.

Wspólnie zatrzymajmy wodę!

Przygotowany Program jest komplementarny wobec Planu przeciwdziałania skutkom suszy. Dzięki analizom dokonanym na potrzeby obu tych dokumentów wiadomo, że problemy z wodą rozwiążą tylko kompleksowe działania z zakresu naturalnej i sztucznej retencji, w skali mikro, małej i dużej. Równie istotne, co zbiorniki zaporowe, są naturalne metody zatrzymywania wody w miejscu opadu i powstrzymywania jej odpływu do morza. Działania przyczyniające się do podniesienia retencji obejmują m.in.: odtwarzanie mokradeł, przywracanie naturalnego charakteru rzekom, budowę zbiorników małej i dużej retencji (przewidziano m.in. inwestycje o charakterze retencyjnym), a także przywrócenie urządzeniom melioracji dwojakiej funkcji nawadniająco-odwadniającej. Ważne są także proretencyjne rozwiązania na poziomie wspólnot lokalnych i gospodarstw indywidualnych, zarówno na terenach wiejskich jak i zurbanizowanych.
– Mamy kolejne lato z rekordowymi temperaturami. Znowu dają o sobie znać niedobory w bilansach wodnych w wielu miejscowościach. Jesteśmy pewni, że trwające konsultacje społeczne pozwolą nam wspólnie wypracować optymalne rozwiązania dla zmiany tego stanu rzeczy w najbliższych latach. To działania kluczowe dla bezpieczeństwa mieszkańców Polski, naszej gospodarki i przyrody – mówi Marek Gróbarczyk, sekretarz stanu w Ministerstwie Infrastruktury, odpowiedzialny za sprawy związane z gospodarką wodną oraz realizację inwestycji w sektorze gospodarki morskiej i wodnej.

Każdy może wziąć udział w konsultacjach

Do 26 lipca 2021 r. każdy może złożyć swoje wnioski lub uwagi w konsultacjach społecznych projektu PPNW. Dokument dostępny jest na stronie ministerstwa, a także został wyłożony do wglądu w Ministerstwie Infrastruktury, przy ul. Nowy Świat 6/12 w Warszawie. Więcej informacji o Programie i prowadzonych konsultacjach jest dostępnych na stronie internetowej.

Program przeciwdziałania niedoborowi wody jest pierwszym dokumentem o charakterze strategicznym kompleksowo omawiającym możliwości i niezbędne kierunki działań w zakresie rozwoju retencji. Program ten jest komplementarny względem pozostałych dokumentów planistycznych z zakresu gospodarki wodnej – planów gospodarowania wodami na obszarach dorzeczy, planów zarządzania ryzykiem powodziowym, planu przeciwdziałania skutkom suszy oraz planów utrzymania wód. Działania zawarte w PPNW będą uzupełniały zadania wynikające z tych dokumentów.