W tym roku śmieciomatów nie będzie
2022-03-05 18:16:00(ost. akt: 2022-03-07 09:00:31)
Ekomaty, które stanęły w Olsztynie z budżetu OBO zachęcały mieszkańców do segregacji butelek i puszek. Chociaż mieszkańcy często z nich korzystali, to władze miasta nie decydują się na kontunuowanie pomysłu w tym roku.
Idee umieszczenia ekomatów na terenie miasta zapoczątkował projekt osiedlowy „Pierwsze w Olsztynie Śmieciomaty z nagrodami - Czyste Pojezierze, Czyste trawniki, Czysty Zysk!” zgłoszony do Olsztyńskiego Budżetu Obywatelskiego.
Projekt ma na celu aktywizację oraz motywowanie mieszkańców do działań przyjaznych dla środowiska, a w dłuższej perspektywie zmianę zachowań i przyzwyczajeń mieszkańców w zakresie segregacji śmieci — uzasadniali pomysłodawcy.
Motywacją do używania śmieciomatów miały być nagrody. Jakie? Początkowo zakładano, że puszkami i butelkami można będzie „zapłacić” m.in. za kino, teatr czy kawę. Jednak, gdy przyszło do realizacji zwycięskiego projektu okazało się, że docenienie mieszkańców za segregacje śmieci będzie wyglądać nieco inaczej. Użytkownicy korzystający z ekomatu dostawali bonusy do wykorzystania w sieci sklepów "Społem", w których ustawiono maszyny, czyli w sklepie Kalina (ul. Kołobrzeska) oraz Malwa (al. Piłsudskiego). Za każdą zaakceptowaną przez automat butelkę lub puszkę oddający dostawał punktową równowartość pięciu groszy. Później kwota wzrosła do 25 groszy brutto.
Jak informowała w kwietniu ubiegłego roku Ewa Łukasik-Błażejewicz z Wydziału Środowiska Urzędu Miasta Olsztyna do ratusza wpłynęły trzy oferty od firm, które zgłosiły się do realizacji zadania. Ostatecznie wybrano ofertę firmy "Kafferia" S.C. z Olsztyna., która udostępniła miastu w dzierżawę swoje automaty.
Mieszkańcy Olsztyna po raz pierwszy mogli z nich skorzystać pod koniec czerwca ubiegłego roku. Automaty „wystartowały” jeszcze przed rozpoczęciem wakacji. Po dwóch miesiącach funkcjonowania ratusz udostępnił dane podsumowujące popularność śmieciomatów wśród olsztynian. Do końca sierpnia do obu automatów - przy al. Piłsudskiego (sklep Malwa) oraz przy ul. Kołobrzeskiej (Kalina) trafiło łącznie niemal 40,2 tys. opakowań. Osoby, które włożyły do ekomatów butelki i puszki odebrały w sklepach Społem bonus łącznej wartości prawie 1,5 tys. złotych.
— Liczymy, że zainteresowanie automatami będzie jeszcze większe — mówił Zdzisław Zdanowski, dyrektor Wydziału Środowiska Urzędu Miasta Olsztyna. — Aby olsztynianie jeszcze chętniej zostawiali w nich butelki i puszki, zdecydowaliśmy u podwyższeniu stawki za każde opakowanie. Od września bonus będzie wynosić 25 groszy zamiast dotychczasowych pięciu.
I rzeczywiście tak się stało. Automat stał się oblegany. Wrzesień ubiegłego roku okazał się być rekordowym. Do maszyn wspierających segregację odpadów trafiło więcej opakowań niż przez ponad dwa wcześniejsze miesiące. Łącznie do dwóch ekomatów ustawionych w olsztyńskich sklepach PSS Społem trafiło ponad 54 tysięcy opakowań plastikowych butelek oraz aluminiowych puszek. W tym czasie olsztynianie wykorzystali bonus wartości niemal 11 tys. złotych. To znacznie więcej niż przez całe wakacje. Jednak śmieciomaty przypadły do gustu nie tylko miłośnikom ekologii.
Mafia śmieciowa
Po pewnym czasie mieszkańcy, którzy chcieli skorzystać z ekomatu nie mogli tego zrobić. Dlaczego? Okazało się, że ekomat nie przyjmie butelek. Bo jest pełny. Na ekranie wielokrotnie pojawiała się czerwona dłoń z informacją, że pojemnik jest pełny.
Jak udało się nam wtedy nieoficjalnie dowiedzieć, z ekomatów korzystały osoby, które wrzucały jednorazowo nawet kilkaset butelek. Dlatego niektórzy mieszkańcy trafiali na przepełnione maszyny. Nie zawsze opakowania pochodziły z gospodarstw domowych. Prawdopodobnie były brane z żółtych pojemników na segregowane odpady. Osoby, które wrzucają butelki do ekomatów, są widywane, jak dmuchają zgniecione butelki przed wrzuceniem.
— Ekomaty miały wykształcić pozytywne nawyki i zachęcić mieszkańców do segregowania odpadów. Był to projekt OBO, a wnioskodawcy liczyli na to, że profity za wrzucone butelki mogą być zachętą do korzystania z urządzeń. Wszyscy mieliśmy nadzieję, że uda się przekonać do segregacji mieszkańców, ale nikt nie spodziewał się, że te urządzenia będą przyciągały osoby, które na co dzień trudnią się zbieraniem puszek i odnoszeniem ich do punktów skupu — mówiła w rozmowie z „Gazeta Olsztyńską” Marta Bartoszewicz, rzeczniczka ratusza.
Koniec śmieciomatów?
W tegorocznej edycji Olsztyńskiego Budżetu Obywatelskiego nie znalazł się projekt, który zakładałby rozstawienie kolejnych śmieciomatów w naszym mieście. O to czy pomysł promowania ekologii będzie kontynuowany w dotychczasowy sposób zapytaliśmy olsztyński ratusz.
— Projekt uruchomienia śmieciomatów na Pojezierzu zyskał nasze poparcie, mimo trudności w jego realizacji. Wszyscy chcieliśmy, żeby przeszedł przez obie oceny projektów OBO i zyskał poparcie mieszkańców. Dzięki jego realizacji dowiedzieliśmy, jak realizować tego typu przedsięwzięcia. To rozwiązanie jest jednak sporym wydatkiem i stanowi uzupełnienie systemu odbioru śmieci. Projekty OBO, które nie stanowią trwałej inwestycji są jednoroczne i finansowanie zadań z tego działania odbywa się w cyklu corocznym. Bardzo byśmy chcieli, by była także możliwość kontynuacji różnych działań, zapoczątkowanych w OBO — mówi Aneta Szpaderska, dyrektor Biura Prezydenta Miasta i Dialogu Obywatelskiego.
I dodaje: Wiąże się to jednak z dodatkowymi kosztami, które należy zaplanować na każdy rok. W sytuacji trudności finansowych, jakie dotyczą Olsztyna i innych polskich miast, nie mieliśmy możliwości zaplanować kolejnej edycji funkcjonowania śmieciomatów. Na realizację projektów jest rok. To spore wyzwanie w realizacji obywatelskich pomysłów. Projekt Czyste Pojezierze został zakończony i w tym roku nie będzie kontynuowany.
Alicja Kowalczyk
Komentarze (4) pokaż wszystkie komentarze w serwisie
Komentarze dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się.
Zacznij od: najciekawszych najstarszych najnowszych
Zaloguj się lub wejdź przez
olsols #3094582 7 mar 2022 15:47
Przepalono pieniądze, które można było wydać lepiej. Wiemy jednak, co nas czeka w systemie kaucyjnym, który wkrótce zacznie obowiązywać w Polsce.
odpowiedz na ten komentarz
SumRed #3094526 7 mar 2022 07:28
Gdyby ktoś pytał dlaczego nie zgłoszono w ramach OBO projektu kontynuacji działania śmieciomatów - była informacja, że smieciomaty zostaną po zakończeniu projektu. Dlatego nie było projektu kontynuuacji. Przy okazji - może warto byłoby podać dane na koniec grudnia 2021 a nie z sierpnia....
Ocena komentarza: warty uwagi (1) odpowiedz na ten komentarz
Tom #3094440 5 mar 2022 22:45
Jak to w Olsztynie..... Nic nie ma na dłużej. Rower miejski padł, smieciomaty, kiedyś zabrana plażowa siatkówka z Jabłonek a Olsztyn nie utrzymał takiej imprezy. Grzybowicz to porażka włodarz.
Ocena komentarza: warty uwagi (15) odpowiedz na ten komentarz
Never #3094437 5 mar 2022 22:43
szkoda było by miejsce dla ruskich troli
Ocena komentarza: warty uwagi (2) odpowiedz na ten komentarz