Konserwator Zabytków zajął Pomnik Wdzięczności Armii Czerwonej w Olsztynie

W wyniku kontroli konserwatorskiej pomnika Wyzwolenia Ziemi Warmińskiej i Mazurskiej autorstwa Xawerego Dunikowskiego, która wykazała zły stan techniczny obiektu, oraz w konsekwencji incydentów niszczenia pomnika, które nasiliły się po agresji Rosji na Ukrainę, Warmińsko-Mazurski Wojewódzki Konserwator Zabytków wszczął, w dniu 9 czerwca 2022r., postępowanie administracyjne dotyczące zabezpieczenia zabytku ruchomego w formie ustanowienia czasowego zajęcia do czasu usunięcia zagrożenia i przekazania go do muzeum, na podstawie art. 50 ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami.

Zgodnie z art. 50 ust. I i 2 w/w ustawy, w przypadku wystąpienia zagrożenia polegającego na możliwości między innymi zniszczenia lub uszkodzenia zabytku ruchomego, wpisanego do rejestru zabytków, wojewódzki konserwator zabytków może wydać decyzję o zabezpieczeniu tego zabytku w formie ustanowienia czasowego zajęcia do czasu usunięcia zagrożenia. Czasowe zajęcie zabytku ruchomego polega na przekazaniu go, w zależności od rodzaju zabytku, do muzeum, archiwum lub biblioteki.

Warunkiem formalnym wykorzystania tego środka zapobiegawczego jest występowanie niemożności usunięcia zagrożenia dla wartości zabytkowej obiektu.

Po przeanalizowaniu całości sprawy, także w kontekście zdarzeń, nasilających się po wybuchu wojny, Warmińsko-Mazurski Wojewódzki Konserwator Zabytków uznał, że to rozwiązanie w okolicznościach sprawy jest uzasadnione i jest obecnie jedynym sposobem zabezpieczenia zabytku. Wszczęcie postępowania w sprawie czasowego zajęcia i przekazania pomnika do muzeum było konsultowane i wykonane za aprobatą Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Wojewody Warmińsko-Mazurskiego.

Obowiązujące regulacje pozwalają w sytuacji wystąpienia zagrożenia uszkodzeniem bądź zniszczeniem zabytku, administracyjne pozbawienie dotychczasowego właściciela prawa o rozstrzyganiu o jego dalszych losach, sposobie korzystania z niego czy lokalizacji.

Dariusz Barton

Warmińsko-Mazurski
Wojewódzki
Konserwator Zabytków