Symboliczne groby Niezłomnych - uroczystości w Orłowie

Organizatorzy - Gmina Wydminy, Gmina Świętajno, Stowarzyszenie Przyjaciół Sucholasek "Teraz Sucholaski" - chcą uhonorować ppor. Mikołaja Kuroczkina ps. "Leśny" oraz ppor. Kazimierza Chmielowskiego ps."Rekin" zamordowanych w więzieniach komunistycznych.

Mikołaj Kuroczkin, z pochodzenia Rosjanin, urodzony w 1914 r. w Wilnie, był żołnierzem AK. Po wojnie nie złożył broni, był zastępcą dowódcy 3. Wileńskiej Brygady Narodowego Zjednoczenia Wojskowego, której dowódcą został ppor. Romuald Rajs ps. "Bury". Kiedy walka stawał się już niemożliwa, podjął decyzję o ucieczce z Polski. W czasie bezskutecznego oczekiwania na przerzut został aresztowany 11 maja 1946 r.w Gdańsku. Po procesie ppor. Mikołaja Kuroczkina stracono 18 lutego 1947 roku w więzieniu przy ul. Rakowieckiej w Warszawie. Miejsce spoczynku jest nieznane.

Ojciec Aleksy oraz bracia Nikodem i Anatol pochowani są w Toruniu. W Toruniu mieszka również córka Nikodema - Bożena Werner, która weźmie udział w odsłonięciu miejsca upamiętnienia ppor. "Leśnego" w postaci symbolicznego grobu w Panteonie Niezłomnych Żołnierzy Wyklętych.

Symboliczny grób w panteonie w Orłowie będzie miał również ppor. Kazimierz Chmielowski "Rekin". Ten urodzony w 1925 r. oficer wywodził się ze znamienitej rodziny, m.in. był spokrewniony ze św. Bratem Albertem. Od 1943 r. walczył na Wileńszczyźnie, w oddziale partyzanckim kpt. Gracjana Froga „Szczerbca”, potem w szeregach NZW pod komendą kpt. Romualda Rajsa ps. „Bury”. Został odznaczony Krzyżem Walecznych.

W listopadzie 1945 r. - po powrocie z urlopu, który spędził u rodziny w Wydminach - zorganizował 90-osobowy oddział, znany jako 3 Wileńska Brygada NZW. Konny pluton pod jego dowództwem 14 lutego 1946 r. opanował Wydminy. Partyzanci rozstawili posterunki i wywiesili na rynku flagę z orłem w koronie. Tego dnia Wydminy były w wolnej Polsce. Nazajutrz „Rekin” wyprowadził swój pluton na południowy skraj Puszczy Boreckiej. 16 lutego brał udział w największej bitwie antykomunistycznego podziemia w rejonie Mazur w miejscowości Gajrowskie. W bitwie pod Orłowem dowodził patrolem, który powstrzymał atak oddziału LWP. Uniemożliwił w ten sposób otoczenie i zniszczenie stacjonujących w sąsiedniej wsi głównych sił 3 Brygady walczących z NKWD.

Latem 1946 r. zakończył działalność partyzancką, rozpoczął studia na politechnice w Gliwicach. 3 grudnia 1948 r. „Rekina” aresztowano i przewieziono do więzienia w Białymstoku. Sądzony wraz z dowódcą kpt. Rajsem „Burym” w pokazowym procesie w sali kina „Ton” w Białymstoku został skazany 1 października 1949 r. na karę dożywotniego więzienia. W wyniku rewizji prokuratora skazano go na karę śmierci. Został rozstrzelany 1 kwietnia 1950 r. Miejsce jego spoczynku nie jest znane.

W uroczystościach związanych z odsłonięciem miejsca upamiętnienia w postaci symbolicznego grobu „Rekina” w Orłowie 14 sierpnia zapowiedziała swoją obecność jego bliska znajoma z lat młodości Helena Cisło–Wiśniewska, również żołnierz AK.  Odsłonięcia ma dokonać pani Helena w towarzystwie siostrzeńca por. Kazimierza Chmielowskiego – prof. Jakuba M. Godzimirskiego - zapowiadają organizatorzy uroczystości.
Patronat nad uroczystościami objął Prezydent RP Andrzej Duda, Marszałek Województwa Warmińsko-Mazurskiego Gustaw Marek Brzezin i Wojewoda Warmińsko-Mazurski Artur Chojecki.

PROGRAM OBCHODÓW

13 sierpnia, sobota
godz. 18:30 - złożenie kwiatów przy pomnikach: w Jelonku - miejscu pierwszego pochówku poległych żołnierzy NZW w Gajrowskich, belisk upamiętniający bitwę pod Gajrowskimi w 16.02.1946 r.; spotkanie z mieszkańcami Gajrowskich przy żołnierskim ognisku polowym, prelegenci: syn kpt. "Burego" - dr Romuald Rajs oraz publicysta Dariusz Jarosiński

14 sierpnia, niedziela
godz. 10:30 - Msza święta w intencji Niezłomnych Żołnierzy Wyklętych 3 Brygady Wileńskiej NZW w kościele w Wydminach
godz. 11:30 - złożenie kwiatów pod pomnikiem upamiętniającym ppor. Kazimierza Chmielowskiego ps. "Rekin"
godz. 11:40 - przejazd do Panteonu Niezłomnych Żołnierzy Wyklętych w Orłowie
godz. 12:15 - uroczystości w Panteonie z udziałem Kompanii Honorowej 15 Giżyckiej Brygady Zmechanizowanej:
- hymn państwowy i wciągnięcie flagi na maszt
- wystąpienie przedstawiciela organizatorów
- program słowno-muzyczny w wykonaniu młodzieży szkolnej z gminy Wydminy
- przedstawienie sylwetek ppor. Mikołaja Kuroczkina ps. "Leśny" oraz ppor. Kazimierza Chmielowskiego ps. "Rekin" - historyk z IPN Michał Ostapiuk
- odsłonięcie i poświęcenie miejsca upamiętnienia w postaci symbolicznego grobu ppor. Mikołaja Kuroczkin oraz ppor. Kazimierza Chmielowskiego - odsłonięcia dokonają krewni oraz Bożena Werner, prof. Jakub M. Godzimirski i Helena Cisło-Wiśniewska
- złożenie kwiatów i zapalenie zniczy w Panteonie i na grobie ś.p. Stefanii Gazdy
- wręczenie medali kpt. Romualda Rajsa ps. "Bury" oraz odznak 3 Brygady Wileńskiej NZW dla osób zasłużonych w przywracaniu prawdy historycznej i pamięci o Niezłomnych Żołnierzach Wyklętych
- wystąpienia zaproszonych gości
godz.13:00 - zakończenie uroczystości w Panteonie
godz.13:15 - Centrum Szkoleniowe w Orłowie - spektakl słowno - muzyczny w wykonaniu zespołu "Świętowiacy" z udziałem syna kpt. "Burego" dr Romualda Rajsa, prezentacja broszury pt. "Zastępcy Burego" - autorzy Dariusz Jarosiński, Michał Ostapiuk; spotkanie z rodzinami żołnierzy Narodowego Zjednoczenia Wojskowego przy żołnierskim posiłku polowym

15 sierpnia, poniedziałek
godz. 10:30 - Msza św. w intencji Ojczyzny w kościele w Wydminach
godz. 12:00 - Jarmark Twórców Ludowych w Wydminach
godz. 16:00 - Gryzy, gmina Świętajno - złożenie kwiatów i zapalenie zniczy na grobie uczestnika wojny polsko-bolszewickiej ppor. Bronisława Ferenca, odsłonięcie tablicy przy pomniku Godła Narodowego w Gryzach, koncert pieśni wojskowych